Φυσιολογικά, εφόσον τα γατάκια και οι γάτες σας είναι απόλυτα υγιή, έχουν μάτια που γυαλίζουν και δεν έχουν οποιαδήποτε εκκρίματα. Τι συμβαίνει όμως σε περίπτωση που δείτε τα ζωάκια σας να έχουν κόκκινα μάτια; Ή να έχουν διάφορα εκκρίματα σε αυτά; Ή να ξύνουν τα ματάκια τους τόσο έντονα κάποιες φορές που προκαλούν πληγές σε αυτά;
Σίγουρα κάτι δεν πάει καλά. Τι μπορεί όμως να συμβαίνει;
Οτιδήποτε από ένα απλό κρυολόγημα έως μια σοβαρή ασθένεια θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα στα μάτια της γάτας σας. Ωστόσο, ακόμα και τα απλά προβλήματα των ματιών, ιδιαίτερα στα νεαρά γατάκια, μπορεί να επιδεινωθούν γρήγορα και να προκαλέσουν μόνιμη βλάβη στα μάτια, οδηγώντας ακόμα και σε τύφλωση.
Πιο κάτω σας παρουσιάζουμε τις πιο κοινές οφθαλμικές παθήσεις σε γάτες και γατάκια. Επίσης, αναφέρουμε σε ποιες περιπτώσεις προβλημάτων των ματιών χρειάζεται να επισκεφθείτε άμεσα τον κτηνίατρό σας.
Επιπεφυκίτιδα
Η επιπεφυκίτιδα είναι το πιο συχνό πρόβλημα ματιών στα γατάκια και στις γάτες. Όταν λέμε επιπεφυκίτιδα εννοούμε τη φλεγμονή του επιπεφυκότα, δηλαδή της εσωτερικής επιφάνειας των βλεφάρων. Αυτό που θα δείτε στο γατάκι ή στον ενήλικό γάτο σας αν έχει επιπεφυκίτιδα είναι πρησμένα ή κόκκινα μάτια και οφθαλμικό έκκριμα. Το έκκριμα στην αρχή είναι καθαρό και διαφανές. Στη συνέχεια όμως γίνεται βλεννώδες. Στο τέλος ξηραίνεται και σχηματίζει κρούστα, με αποτέλεσμα τα μάτια του γατιού σας να μένουν κλειστά.
Αν το ζώο σας δεν έχει άλλα συμπτώματα, τότε είναι κάτι τοπικό. Στις απλές περιπτώσεις αντιμετωπίζεται με καλό καθάρισμα των ματιών με νερό, ζεστές κομπρέσες και οφθαλμικές σταγόνες. Αν το έκκριμα γίνει βλεννώδες και σχηματιστεί κρούστα, ο κτηνίατρός σας μπορεί να σας συστήσει και αντιβιοτική αγωγή από το στόμα ή ενέσιμα, εκτός από την αγωγή τοπικά στο μάτι.
Αν έχετε και άλλες γάτες στο σπίτι, είναι καλό να απομονώσετε το άρρωστο γατάκι σας μέχρι να αναρρώσει, γιατί μπορεί να τα κολλήσει.
Επιπεφυκίτιδα λόγω Cat Flu
Αν το ζώο σας έχει και άλλα συμπτώματα, π.χ. φταρνίζεται, δεν τρώει τόσο καλά, κλπ., τότε το πιθανότερο είναι να πρόκειται για κάτι σοβαρότερο, όπως π.χ. το “cat flu”. Το “cat flu”, ιδιαίτερα στα νεαρά γατάκια, είναι πολύ συχνό πρόβλημα.
Στην περίπτωση αυτή, εκτός από από το έκκριμα στα μάτια (διαφανές έκκριμα ή κιτρινοπράσινο έκκριμα, σαν τσίμπλες), θα δείτε και άλλα συμπτώματα:
- Φτάρνισμα
- Ρινικό έκκριμα
- Πυρετό
- Ανορεξία
Μαζί με τον ιό μπορεί να επιπλακούν και βακτήρια και να προκαλέσουν μια πολύ σοβαρή και επικίνδυνη κατάσταση για τη ζωή των νεαρών ζώων. Οπότε, εκτός από την τοπική αγωγή στα μάτια, πιθανώς το ζώο σας να χρειαστεί και επιπρόσθετη αγωγή και ίσως και νοσηλεία.
Και σε αυτήν την περίπτωση πρόκειται για κάτι κολλητικό. Oπότε είναι καλό να απομονώσετε το άρρωστο ζώο σας αν έχετε άλλα ζώα στο σπίτι.
Επιπεφυκίτιδα λόγω Cat Flu 
Το ίδιο γατάκι δύο εβδομάδες μετά, ύστερα από θεραπεία
Οι γάτες είναι πολύ καλές στο να κρύβουν τα προβλήματα και την ενόχληση που μπορεί να νιώθουν. Συχνά συμπεριφέρονται φυσιολογικά ακόμα και όταν έχουν σοβαρές παθήσεις των ματιών.
Τραύματα
Το δεύτερο συχνότερο πρόβλημα στα μάτια στις γάτες και τα γατάκια είναι οι τραυματισμοί. Ιδιαίτερα αν το ζώο σας βγαίνει και έξω από το σπίτι και έρχεται σε επαφή με άλλους γάτους, κυρίως αρσενικούς μη ευνουχισμένους, ο κίνδυνος για μαλώματα και τραυματισμούς αυξάνεται.
Άλλες αιτίες τραυματισμού των ματιών στις γάτες είναι:
- ξένα σώματα που μπορεί να καρφωθούν στο μάτι ή κάτω από το βλέφαρο,
- επιθέσεις από σκύλους ή άλλα ζώα,
- πτώση από ύψος,
- χτύπημα από αυτοκίνητο, κλπ.
Αυτό που θα δείτε στη γάτα σας ύστερα από ένα ελαφρύ τραύμα στο μάτι, είναι να γίνει το μάτι του ζώου σας κόκκινο, να πρηστεί και να πονάει. Συνήθως υπάρχει και εμφανές έκκριμα από το μάτι. Σε σοβαρούς τραυματισμούς, το μάτι του γάτου σας και η γύρω περιοχή θα εμφανίζουν ορατές βλάβες. Μπορεί να υπάρξει ως και έξοδος του οφθαλμού από την οφθαλμική κόγχη, μια κατάσταση που ονομάζεται «πρόπτωση».
Περιστασιακά οι τραυματισμοί των ματιών συνοδεύονται και από προβολή του τρίτου βλεφάρου. Οι γάτες έχουν ένα τρίτο βλέφαρο για να προστατεύουν τον κερατοειδή χιτώνα τους. Συνήθως δεν είναι ορατό, με εξαίρεση τις ώρες που το ζώο σας είναι χαλαρό και κοιμάται. Σε αυτές τις στιγμές μπορεί να δείτε ένα μικρό τμήμα του. Όταν το μάτι τραυματιστεί (και σε κάποιες περιπτώσεις άλλων οφθαλμικών ασθενειών), το τρίτο βλέφαρο πρήζεται και γίνεται ορατό. Αν μπορείτε να δείτε καθαρά το τρίτο βλέφαρο της γάτας σας, επικοινωνήστε αμέσως με τον κτηνίατρό σας.
Προβολή τρίτου βλεφάρου
Εάν υπάρχει υποψία τραυματισμού στα μάτια, ο κτηνίατρός σας θα ελέγξει για να βεβαιωθεί ότι δεν υπάρχουν γρατσουνιές ή έλκη στον κερατοειδή. Αν δεν υπάρχουν γρατσουνιές ή έλκη, στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται τοπική αγωγή με οφθαλμικές σταγόνες. Φυσικά, εφόσον ο τραυματισμός είναι σοβαρός, μπορεί να χρειαστεί μέχρι και χειρουργική επέμβαση, π.χ. σε πρόπτωση του οφθαλμού.
Αν υπάρχουν έλκη στον κερατοειδή, η αντιμετώπιση των τραυμάτων είναι διαφορετική, καθώς αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε περαιτέρω μόλυνση χωρίς κατάλληλη θεραπεία.
Σε όλες τις περιπτώσεις τραυμάτων στα μάτια, πολύ σημαντική είναι η τοποθέτηση κολάρου Ελισάβετ στο ζώο, μέχρι να επουλωθεί το τραύμα. Το ζώο σας αισθάνεται φαγούρα και πόνο στην περιοχή. Είναι πολύ πιθανό να ξύσει το μάτι με το πόδι του και να προκαλέσει περαιτέρω επιδείνωση του τραύματος.
Έλκη του κερατοειδούς
Διάφορα αίτια μπορούν να προκαλέσουν ελκωτική κερατίτιδα σε μια γάτα:
- Τραύματα
- Ξένα σώματα (άγανα, αγκάθια)
- Λοιμώδη αίτια (ιοί, βακτήρια, μύκητες)
- Ερεθιστικές ουσίες, κλπ
Τα έλκη των ματιών είναι πολύ επώδυνα. Οι περισσότερες γάτες, εξαιτίας του έντονου πόνου, ξύνουν το μάτι τους με το πόδι τους ή τρίβουν το κεφάλι τους πάνω σε έπιπλα. Ανοιγοκλείνουν τα μάτια συνεχώς ή κρατούν τα βλέφαρα ερμητικά κλειστά. Σε κάποιες περιπτώσεις πάνω στον κερατοειδή μαζεύεται έκκριμα ή τρέχει έκκριμα. Επίσης, μπορεί να δείτε αίμα μέσα στο μάτι ή ένα ξένο σώμα όπως άγανο, αγκάθι κλπ, καρφωμένο πάνω στο μάτι του ζώου.
Αν υποψιάζεστε ότι το ζώο σας μπορεί να έχει τραυματίσει σοβαρά το μάτι του, θα πρέπει να το πάτε άμεσα σε κτηνίατρο. Η διάγνωση διευκολύνεται με τη χρήση της χρώσης φλουορεσκεΐνης και ειδικού φωτισμού.
Η θεραπεία περιλαμβάνει τη χρήση οφθαλμικών σταγόνων στις απλές περιπτώσεις. Μπορεί όμως να χρειαστεί εώς και πολύπλοκη χειρουργική επέμβαση τοποθέτησης μοσχεύματος από τον επιπεφυκότα πάνω στο έλκος, σε περίπτωση σοβαρών ελκών. Η τοποθέτηση προστατευτικού κολλάρου Ελισάβετ είναι απαραίτητη σε κάθε περίπτωση.
Αλλεργίες
Οι αλλεργίες στα μάτια δεν είναι τόσο συχνές στους γάτους σε σύγκριση με τους ανθρώπους. Ωστόσο, αν κάτι ερεθιστικό, όπως σκόνη, υγρό από σπρέι, καπνός κλπ., μπει στα μάτια της γάτας σας, μπορεί να εμφανίσει σε αυτά ερυθρότητα, διάφανο οφθαλμικό έκκριμα και δυσφορία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το ξέπλυμα των ματιών μιας γάτας με λίγο νερό μπορεί να βοηθήσει, αρκεί η γάτα σας να συνεργάζεται. Φυσιολογικά τα συμπτώματα θα πρέπει σχετικά γρήγορα να υποχωρήσουν. Αν η κατάσταση της γάτας σας επιδεινωθεί ή δεν βελτιωθεί, πρέπει να κλείσετε ραντεβού με τον γιατρό σας, γιατί μπορεί να είναι κάτι πιο σοβαρό.
