Οι σκύλοι, όπως και οι άνθρωποι, γεννιούνται χωρίς δόντια. Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της ζωής τους βγάζουν δόντια δύο φορές. Ένα σετ νεογιλών (παιδικών δοντιών) όταν είναι κουταβάκια και ένα σετ μόνιμων δοντιών, που αντικαθιστά τα νεογιλά δόντια. Ωστόσο, κάποιες φορές κάτι πάει στραβά και δεν πέφτουν όλα τα “παιδικά” δόντια όταν φυτρώνουν τα μόνιμα δόντια. Στην περίπτωση αυτή μιλάμε για παραμένοντα νεογιλά δόντια. Τα δόντια αυτά μπορεί να δημιουργήσουν διάφορα προβλήματα στους σκύλους που τα έχουν. Για τον λόγο αυτό είναι σημαντικό να γίνεται έγκαιρα η αντιμετώπισή τους.
Μέχρι ποια ηλικία πρέπει το κουτάβι σας να αλλάξει τα δόντια του;
Συνήθως τα κουτάβια ξεκινούν να αλλάζουν τα δόντια τους όταν είναι 3 μηνών και αποκτούν όλα τα μόνιμα δόντια τους ως την ηλικία των 6-9 μηνών περίπου. Η ηλικία αυτή εξαρτάται από το μέγεθος, τη φυλή και τη γενικότερη κατάσταση υγείας κάθε ζώου.
Εφόσον τα πράγματα εξελιχθούν φυσιολογικά, αρχικά πέφτουν οι τομείς (τα μπροστινά δόντια), ακολουθούν οι προγόμφιοι (πίσω δόντια) και τελευταίοι πέφτουν οι κυνόδοντες.
Αυτό που συμβαίνει κατά την οδοντοφυϊα είναι το εξής: Αρκετό χρόνο πριν βλαστήσουν τα μόνιμα δόντια, αρχίζουν να αναπτύσσονται εντός των οδοντικών γομφίων, τόσο στην πάνω όσο και στην κάτω γνάθο. Καθώς τα ενήλικα δόντια μεγαλώνουν, αρχίζουν να ασκούν πίεση στις ρίζες των νεογιλών δοντιών. Εξαιτίας της πίεσης αυτής, οι ρίζες των νεογιλών δοντιών αρχίζουν να απορροφούνται. Μόλις απορροφηθούν τελείως οι ρίζες των “παιδικών” δοντιών, τα νεογιλά δόντια πέφτουν. Μπορεί ακόμα και να βρείτε τα δοντάκια αυτά στο πάτωμα ή στο κρεβατάκι του κουταβιού σας. Συνήθως όμως δεν θα γίνουν αντιληπτά, γιατί συνήθως πέφτουν στο φαγητό του ζώου σας την ώρα που τρώει και τα καταπίνει μαζί με την τροφή, χωρίς να του δημιουργήσει κάποιο πρόβλημα.
Τι είναι τα παραμένοντα νεογιλά δόντια στους σκύλους;
Σε κάποιες περιπτώσεις, τα “παιδικά” δόντια ενός κουταβιού συνεχίζουν να παραμένουν στο στόμα του παρά το γεγονός ότι τα αντίστοιχα μόνιμα δόντια έχουν βλαστήσει. Αντί να βλέπουμε δηλαδή ένα δόντι, βλέπουμε δύο δόντια δίπλα δίπλα, ένα μόνιμο και ένα νεογιλό.
Τα δόντια αυτά ονομάζονται παραμένοντα νεογιλά δόντια.
Τα ζώα των μικρόσωμων φυλών παρουσιάζουν μεγαλύτερη προδιάθεση να εμφανίσουν παραμένοντα νεογιλά δόντια. Μεταξύ των φυλών που παρατηρείται συχνά το πρόβλημα, είναι οι εξής:
- Yorkshire terriers
- Pincher
- Poodle
- Maltese
- Pomeranians
- Chihuahuas, etc.
Η παθολογική αυτή κατάσταση παρουσιάζει κληρονομικότητα. Για τον λόγο αυτό καλό θα είναι να αποφεύγεται η αναπαραγωγή στους σκύλους με παραμένοντα νεογιλά δόντια, καθώς είναι πολύ πιθανό οι απόγονοί τους να εμφανίσουν την ίδια παθολογική κατάσταση.
Ποια “παιδικά” δόντια συνήθως δεν πέφτουν στα κουτάβια και γίνονται παραμένοντα;
Συνήθως τα νεογιλά δόντια που δεν πέφτουν τις περισσότερες φορές είναι οι κυνόδοντες της άνω γνάθου. Ακολουθούν σε συχνότητα οι κυνόδοντες της κάτω γνάθου. Τις περισσότερες φορές το πρόβλημα παρατηρείται και στις δύο πλευρές (δεξιά και αριστερά).
Σε μικρότερη συχνότητα σε σχέση με τους κυνόδοντες, ακολουθούν οι τομείς (μεσαία δόντια). Οι προγόμφιοι αντίθετα σπάνια παραμένουν στη θέση τους και αυτό συνήθως συμβαίνει σε κουτάβια στα οποία παραμένουν πολλά νεογιλά δόντια που δεν πέφτουν.
Τι προβλήματα δημιουργούν στους σκύλους τα παραμένοντα νεογιλά δόντια;
Όταν ένα “παιδικό” δόντι εξακολουθεί να υπάρχει τη στιγμή που το μόνιμο δόντι έχει αρχίσει να βγαίνει, το νεογιλό δόντι καταλαμβάνει τη θέση στο στόμα που προορίζεται για το μόνιμο δόντι. Με τον τρόπο αυτό αναγκάζει το μόνιμο δόντι να ανατείλει σε ανώμαλη θέση.
Τα προβλήματα που μπορεί να δημιουργηθούν είναι τα εξής:
- συνωστισμός των δοντιών με αποτέλεσμα εναπόθεση οδοντικής πλάκας
- ως αποτέλεσμα ανάπτυξη περιοδοντίτιδας σε σύντομο χρονικό διάστημα
- ανώμαλη επαφή των δοντιών με τα άλλα δόντια
- τραυματισμός της γλώσσας και των μαλακών ιστών του στόματος (π.χ. ούλα, μαλακή υπερώα) από τα δόντια που έχουν ανώμαλη θέση
- πρόβλημα στον τρόπο που κλείνουν οι δύο γνάθοι με αποτέλεσμα το ζώο να δαγκώνει με μη φυσιολογικό τρόπο.
Ποια είναι η αντιμετώπιση όταν σε έναν σκύλο φυτρώσει ένα μόνιμο δόντι χωρίς να πέσει το “παιδικό” δόντι;
Τα παραμένοντα νεογιλά δόντια είναι απαραίτητο να αφαιρούνται, καθώς η παρουσία τους αργότερα μπορεί να προκαλέσει αρκετά προβλήματα, όπως αναφέρθηκαν πιο πάνω.
Η εξαγωγή ενός παραμένοντος δοντιού είναι καλύτερα να γίνεται το γρηγορότερο δυνατό. Αν το νεογιλό δόντι απομακρυνθεί νωρίς, το ενήλικο δόντι συνήθως μετακινείται στη σωστή θέση. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγονται όλα τα πιθανά προβλήματα που μπορεί να δημιουργηθούν.
Η εξαγωγή των παραμένοντων δοντιών, όπως και κάθε εξαγωγή δοντιού στους σκύλους, γίνεται με ολική αναισθησία. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή για να μην υπάρξει βλάβη του μόνιμου δοντιού.
Αρκετές φορές, για πρακτικούς λόγους, η αφαίρεση των παραμένοντων νεογιλών δοντιών γίνεται όταν το ζώο στειρώνεται/ευνουχίζεται, ώστε το ζώο να υποβληθεί σε γενική αναισθησία μία φορά και όχι δύο.